Logo Christiaan M. Bijl

Seks! Drie boekrecensies


3 nieuwe boeken voor wie nog niet alles over seks weet ...

Tijdens relatietherapie schroom ik niet om het thema seks al in het eerste gesprek ter sprake te brengen. Uiteraard niet direct na binnenkomst van beide partners, maar wel nadat ze mij eerst geruime tijd deelgenoot hebben gemaakt van hun weinige wel en vele 'relatie-wee'. 'Mag ik van de veronderstelling uitgaan dat, na alle mij zojuist ter ore gekomen narigheid, de seks in jullie relatie ook op een laag pitje staat? Of is de seks nog het enige dat jullie bindt?' In de ruim 25 jaar waarin ik relatiepartners begeleid, is die tweede vraag slechts één keer bevestigend beantwoord: 'Wij hebben iedere dag één of twee uur seks en alleen dan maken we geen ruzie. Seks houdt onze relatie in stand'. 'Maar is relatietherapie dan wel aan de orde?', zo vroeg ik mij vervolgens hardop af, waarna er een ijzige stilte viel ...

Voor wie het toch moeilijk vindt om over seksualiteit te praten, heb ik een oplossing. In 2017 verschenen drie uitstekende boeken over het onderwerp 'seks', die ik van harte aanbeveel.

Het eerste is geschreven door Ingeborg Timmerman (oprichter van het Seksuologisch Expertise Centrum in Haarlem - zij heeft ruim 25 jaar ervaring als seksuoloog en psychotherapeut) en Carlie van Tongeren (freelance journalist) en heeft als titel Zin in seks! Zo ontwikkel je een sexy state of mind.

Auteurs van het tweede boek, Seks! Een leven lang leren, zijn Rik van Lunsen (oud-arts-seksuoloog) en Ellen Laan (bij leven gz-psycholoog en gz-seksuoloog en vanaf 2016 hoogleraar aan de Afdeling Seksuologie en Psychosomatische Gynaecologie van het Academisch Medisch Centrum (AMC), Universiteit van Amsterdam). Ellen overleed op 22 januari 2022 aan een ongeneeslijke ziekte.

 


Ellen Laan (1962-2022) en Rik van Lunsen (*1951) werkten meer dan 25 jaar samen; beiden gaven leiding aan de afdeling seksuologie van het AMC.


© Anneke Hymmen, fotograaf, met haar toestemming geplaatst.


Rik van Lunsen was tot 2017 werkzaam als hoofd van de multidisciplinaire afdeling Seksuologie en Psychosomatische Gynaecologie van het AMC. Daar had hij de leiding over de patiëntenzorg en het wetenschappelijk onderzoek en onderwijs op het gebied van seksuele gezondheid, seksuele disfuncties en medisch niet goed verklaarbare klachten aan en rond de geslachtsdelen van vrouwen en mannen. Hij gaf ook vorm aan de zorg voor patiënten met ingewikkelde seksuele problematiek. Hij verzorgde scholing voor vele professionals, onder andere bij de RINO Amsterdam (Regionale Instelling[en] voor Nascholing en Opleiding in de Geestelijke Gezondheidszorg (GGz) en aangrenzende terreinen). De slogan van Ellen en Rik over seks: Doe het met plezier, of doe het niet!

Last but not least: Maartje Laterveer, freelance-journaliste voor onder andere Opzij en de Volkskrant. Zij schreef Vrouwen & seks. Van moederliefde tot seksrobot.
Hieronder een omschrijving van alle drie zeer lezenswaardige boeken.

  Ingeborg Timmerman [en] Carlie van Tongeren: Zin in Seks! Zo ontwikkel je een sexy state of mind. Culemborg: AnderZ, 2016. ISBN 9789462960428.
Heb jij één keer per maand seks, alleen omdat je vindt dat 'het moet'? Is seks meer een last dan een lust? Je bent niet de enige: zo'n 30 procent van de vrouwen zegt weinig of geen zin in seks te ervaren, zelfs niet in een warme relatie, terwijl daar geen lichamelijke verklaring voor is. Dat kan leiden tot spanningen en twijfels, in je relatie en bij jezelf.

In dit boek leggen de auteurs een verband tussen zin in seks en onze persoonlijkheid. Verminderd lustgevoel ligt namelijk vaker aan een psychische disbalans dan bijvoorbeeld aan onze hormonen of een gebrek aan fantasie. "Een gezond en plezierig seksleven is voor iedereen weggelegd", aldus Goedele Liekens in het voorwoord.

Rik van Lunsen en Ellen Laan: Seks! Een leven lang leren. Amsterdam: Prometheus, 2017. ISBN 9789044631043.
'Hoe beleef je plezier aan seks?' is een vraag die in de bestaande seksuele voorlichting maar zelden gesteld wordt. Seksuologen Rik van Lunsen en Ellen Laan gaan hier in Seks! juist op in. De praktijk leert dat Nederlanders van alle leeftijden seksualiteit zien als een essentieel onderdeel van hun leven, maar vaak over onvoldoende 'tools' beschikken om er ook echt plezier aan te beleven.
 

Seks! is geen receptenboek en ook geen zelfhulpboek, maar wijst je de weg in de wereld van je eigen seksualiteit en die van de ander, laat je zien 'hoe seks werkt' en wat - van jong tot oud - de ingrediënten zijn voor een bevredigend seksleven.
Beide auteurs werden voor hun werk beloond met verschillende prijzen, waaronder de prestigieuze Van Emde Boas-Van Ussel Prijs. Beiden waren graag geziene gasten in de media.

Maartje Laterveer: Vrouwen & seks. Van moederliefde tot seksrobot. Amsterdam: Lebowski Publishers, 2017. ISBN 9789048842919.
Waar genieten vrouwen van? Wat windt ze op? Waar fantaseren ze over? Welke rol speelt hun uiterlijk in hun seksuele zelfvertrouwen? Hoe vrij en onafhankelijk zijn ze als het gaat om hun eigen seksualiteit? Welke rol speelt macht bij seks? En wat heeft dit alles met liefde te maken?
De vrouwelijke seksualiteit is omgeven door taboes, clichés en restricties. Zoveel blijft ongezegd, ongeweten en ongekend - niet in de laatste plaats door vrouwen zelf. Een halve eeuw na de seksuele revolutie en vijfenvijftig jaar nadat de pil in Nederland werd geïntroduceerd, blijven vele vragen nog altijd onderbelicht. Maar door veranderende tijden en nieuwe wetenschappelijke inzichten weten we steeds meer over het vrouwelijk genot en wat vrouwen opwindt. Vooral de jonge generatie lijkt gezegend met een seksueel zelfvertrouwen dat hun moeders niet kenden. Is er sprake van een nieuwe seksuele bevrijding?
In dit boek verkent Maartje Laterveer de meest intieme en tegelijkertijd meest universele ervaringen van vrouwen en hun seksualiteit. In prikkelende essays laat ze zien wat het betekent om vrouw te zijn in de 21ste eeuw. Een inspirerend boek over seks, maar vooral ook over zelfvertrouwen, zelfkennis en vrijheid.


► Foto bovenkant gemaakt door awifeofexcellence