Duurzame Gedragsverandering (DG)

Hoe kom je tot DG? Velen hebben goede voornemens, vooral wanneer een nieuw jaar zich aandient: stoppen met roken, stoppen met drinken, meer bewegen, meer tijd en aandacht aan het gezin geven, voor een betere balans werk-privé zorgen, goed gedrag in het verkeer tonen, enz. Maar wat komt er feitelijk in de praktijk van terecht? In deze workshop krijg je 'ingrediënten' aangereikt hoe je tot DG komt.

DG is samen te vatten in de volgende formule: d∆ = F(iD x D x iA). De letters en tekens staan voor:

Voluit uitgeschreven: duurzame (d) gedragsverandering (∆) is een functie (F) van innerlijke drang (iD), discipline en doorzettingsvermogen (D) en interne attributie (iA).

Deze formule hanteert Martin Appelo, schrijver van het boekje Waarom veranderen (meestal) mislukt, om mensen enthousiast te maken en ertoe te brengen om tot DG te komen.
Je ziet dat in de formule - tussen de haakjes - drie verschillende onderdelen genoemd worden. Is één van die onderdelen 0 (nul), dan is de uitkomst ook 0 (nul) en zal je nooit tot DG komen. Dan verandert er dus niets aan jouw situatie en blijft alles zoals het - misschien al heel veel jaren - is. Het heeft dan geen enkele zin om met (gedrags)verandering aan het werk te gaan,
want:
► iD (innerlijke Drang) betekent: hoe groot is, bijvoorbeeld in je werk, jouw innerlijke drang om iets aan je werkdruk te doen? En aan jouw stress? Aan jouw lijden? Heb je er heel veel last van, of gaat het nog wel even zo? Blijf je de komende tijd toch nog maar avond na avond overwerken, want je leidinggevende doet steeds een beroep op je? Wil je hem niet teleurstellen? Wil je graag dat hij je aardig blijft vinden? Hoe reageert het thuisfront als jij (bijna) iedere avond laat thuiskomt? Of is het de hoogste tijd om er nú iets aan te doen en de confrontatie met je leidinggevende - maar feitelijk met jezelf! - aan te gaan?
► D (Discipline en Doorzettingsvermogen) betekent: heb je voldoende discipline en doorzettingsvermogen om nu eindelijk eens 'nee' te zeggen tegen je leidinggevende en dat 'nee' ook vol te houden? Niet alleen vandaag, maar ook morgen? En overmorgen? Of tegen je collega's die jou steeds maar weer inschakelen om klusjes voor hen te doen? Of tegen je partner die steeds voorwendt heel erg zielig te zijn? Wanneer ga je een grens trekken? En, veel belangrijker, die grens bewaken? Wat weegt zwaarder: de voor- of de nadelen van jouw situatie? Breng die eens in kaart!
► iA (interne Attributie) betekent: aan wie ligt het dat het je tot nu toe niet is gelukt om 'nee' te zeggen als er een beroep op je wordt gedaan? Ligt het aan jou (interne attributie) of moet de oorzaak elders worden gezocht?
Bijvoorbeeld: ligt het aan je opvoeding, aan je ouders die je voorgehouden hebben om altijd goed voor anderen te zorgen en altijd maar voor iedereen klaar te staan, ook als het je niet uitkomt? Of ligt het aan een ander (wie dat dan ook mag zijn), of aan de regering, de Tweede Kamer of aan je leraren op school? Of aan alle regeltjes, voorschriften en wetten waaraan je je te houden hebt (allemaal externe factoren, dus de externe attributie)?
Wil je vanaf vandaag, vanaf dít moment, nu eindelijk wel eens af van het verzinnen van smoesjes om je gedrag te rechtvaardigen? Ben je echt bereid de confrontatie met jezelf aan te gaan? Weet je het zeker?

Scoor je op alle drie onderdelen boven 0 (nul)? Gefeliciteerd! Want dan heeft het zin om in deze workshop - en uiteraard daarna! - met jezelf aan de slag te gaan. En niet alleen in deze workshop, maar ook, als je daarvoor gekozen hebt, bij mij in therapeutische sessies. Je krijgt handvatten aangereikt hoe je voor jezelf kunt opkomen. Hoe je je gedrag kunt veranderen door je angst(en) te overwinnen. Door je bijvoorbeeld af te vragen: als ik 'nee' zeg, wat is dan het allerergste wat er kan gebeuren? En als dat allerergste gebeurt, hoe erg is dat?

Ben je geïnteresseerd om een interview van Martin Appelo met Lara Rense over dit thema te beluisteren? Het vond plaats op 21 augustus 2018 in het NPO1-programma Nieuws & Co en duurt iets meer dan 8 minuten.

Identiteit
Het bovenstaande heeft alles te maken met het al dan niet hebben van een eigen identiteit. Identiteit is het gevoel een individu te zijn, een persoonlijke eenheid. Onveranderd en wezenlijk dezelfde blijven, ongeacht de verschillende omstandigheden waarin of waaronder je je bevindt. Werken aan je eigen identiteit betekent dus, dat je in relatie tot anderen steeds maar weer (tegen jezelf) zegt: 'Ik ben ik en jij bent jij'. Dus heel dicht bij jezelf blijven en je steeds afvragen: 'Wat wil ik?' En als je weet wat je wilt, daar ook daadwerkelijk gevolg aan geven. Ervoor zorgen dat anderen, ongeacht wie, niet meer om je heen kunnen. Denk daarbij ook aan je uitstraling - die 'verraadt' dat je je niet (meer) door de mening van een ander laat beïnvloeden.
Van mensen die met alle winden meewaaien, wordt vaak gezegd dat ze geen eigen identiteit hebben. Voorkom dat dus. Vorm je eigen mening en houdt daaraan vast. In het begin is dat even wennen, maar het went vanzelf. En houd het vooral vol. Uiteindelijk zal je merken, dat anderen jou ook dan best nog wel aardig vinden. Juist omdat je voor je mening uitkomt én daaraan vasthoudt. Dat is de grootste winst die je op jezelf kunt behalen!

Ter illustratie van het hebben van een eigen identiteit de volgende collage van mensen die zich op hun 'eigen wijze' in het openbaar durven vertonen

► Foto's bovenste rij gemaakt door (vlnr) Screamenteagle, Ivan Herb en Hermann Traub
► Foto's middelste rij gemaakt door Brigitte Werner, Anja Osenberg en Jlb_Enjoy
► Foto's onderste rij gemaakt door luxstorm, Hans Braxmeier en Irina Gromovataya
 

► Foto bovenkant gemaakt door Peter Wright